EBEVEYN DAVRANIŞLARI ve DEĞİŞİM 

İlişkilerimizde belirleyici olan tutum ve davranışlardır. 

Her birimizin sahip olduğu mevcut tutum ve davranışlar, geçmişten, eğitimden, paradan, başarılardan, başarısızlıklardan, içinde bulunduğunuz koşullardan, diğer insanların ne düşündükleri, söyledikleri ya da yaptıklarından daha önemlidir. Dış görünüşümüzden, yetenekleriniz veya becerilerimizden de önemlidir.

Tutum ve davranışlarımız ilişkilerimizi yönlendirir.

Bir ilişkiyi, bir işi, bir yuvayı çok güzel noktalara taşıyabileceği gibi bozabilir de.  Burada bizim için önemli olan nokta, her gün olaylar karşısında nasıl bir tavır sergileyeceğimizi seçme şansımızın var olmasıdır.

Dolayısıyla geçmişi değiştiremeyiz fakat elimizde olan değiştirebileceğimiz tek şey şu andan itibaren tutum ve davranışlarımızdır. Şu andan itibaren hangi tutumda, nasıl davranışlar sergileyeceğimiz bizim tercihlerimiz olacaktır.

Unutmamalıyız ki hayatımız olaylara nasıl tepki verdiğimize göre şekillenir. Bu nedenle de tavırlarımızdan biz sorumluyuz. İşte bu yüzden her şey bizim elimizde. Bu nedenle geçmiş geçmişte kaldı, geleceğimiz önümüzde ve çocuklarımızın geleceği de bu rotada. Değişim için “an” şu an. Şimdi.

Başarı bizim ellerimizde. 

Ebeveyn olarak karar vermek durumundasınız. Ya geçmişe takılıp kalacaksınız ya da ailenizin geleceği için tutum ve davranışlarınızı değiştireceksiniz.

Ana-baba tutumlarının, çocuğun geleceğini belirlediğini hiçbir zaman akıldan çıkarmamalısınız.

Ana- baba olma kararı vermiş ebeveynler verdikleri kararın sorumluluğunun da farkında olmalıdır.

Her ana-baba, çocuklarında kendi modellerini yaratırlar.

Bu nedenlerle de ebeveynler birey olarak güçlü ve zayıf yönlerinin farkında olmalı, tutum ve davranışlarını şefkatli iletişime doğru geliştirmelidirler.

Tutum ve davranışlarını değiştir, zaten hayatın değişir.

Haydi tam sırası ve başlayın. 

Çocuğun Problemlerinde Ebeveyn Tutum ve Davranışları Nasıl Olmalıdır?

Ebeveyn tutumlarının problemli olduğu, çocuğun başkaları veya aile ile olan ilişkilerinde bir şeyler düzgün gitmediğinde ortaya çıkar.

Böyle bir durumda çocuk, hissettiği duygular ile iletişimde problem yaşamakta, üzüntü, korku, öfke vb. duygularla baş etmede zorlanmaktadır. Böyle zamanlarda onu dinleyecek, empati yapacak ve şefkat gösterecek birilerine ihtiyaç duyar. Ancak bu şekilde kendi duygularını anlayıp, sorunlarını en etkili şekilde çözebilirler.  

Çocuğun başkaları ile olan problemlerinde ebeveyn tutum ve davranışları nasıl olmalıdır?

·         Çocuğunuzu dinlerken hem kulağınız hem de yüreğiniz ile dinleyin ve aktif bir dinleyici olun.

•       Çocuğun konuşmasını cesaretlendirmek için açık uçlu sorular sorun.

•       Çocuğun hissettiği duyguları kullanarak örnek verin.

Örneğin, öfke ve cesaret için duyguları geri yansıtan cümleler kurun. 

“Görünüşe göre bu konuya çok üzüldün, bu seni çok sinirlendirdi, duygularını incitmesi gerçekten kötü” diyerek çocuğunuzun sorunlarına empati ile yaklaşın.

“Bu konuyu çözmek büyük bir cesaret ister. Bisiklet sürmeyi öğrenmek başlangıçta bazen çok sinir bozucu olabiliyor.” vb. cümleler ile cesaret veren tutum ve davranışı tercih edebilirsiniz.  

•       Çocuğa nasihat verme veya onun için bir şey yapma yerine kendi problemini çözme sorumluluğunu almasına izin verin.

“İstediğini elde etmek için sana neyin yardım edebileceğini düşünüyorsun”,

“Bu sorunu nasıl aşmayı düşünüyorsun” gibi sorularla alternatifler üretmesini sağlayın.

 Aile içi problemlerde ebeveyn tutum ve davranışları nasıl olmalıdır? 

Bu tür durumlarda ebeveyn, çocukların bazı davranışlarını değiştirmek ve sorumluluk alma alışkanlıklarını geliştirmek isterse nasıl bir tutum ve davranış içinde olmalıdır? 

Örneğin, yatma vakti, ödev bitirme, oda temizliği vb. alışkanlıklarını nasıl değiştirebiliriz.

Öncelikle; 

•       Yıkıcı olmak yerine, yapıcı ve yol gösterici olun.

•       “Yapma” kelimesinden uzak durun.

•       İstediklerinizi kısa bir şekilde özetleyin. 

•       Eleştirmeyin.

•       İyi bir davranışı önemseyin ve takdir edin.

•       Beğenmediğiniz davranışları eleştirmek yerine, beğendiğiniz davranışları belirtin.

•       Seçenekler oluşturmasını ve sonuçlarını düşünerek, kendi kararını vermesi için çocuğunuza destek olun.

•       Çocuğunuzun yaptığı yanlış davranışın doğal sonuçlarını görmesine ve sorunu çözmesine izin verin. 

•       Çocuğunuza davranış, sonuç ilişkisini gösterin. 

•       Ara verin.

•       Çocuğunuza doğru davranışı anlattıktan sonra rahatlayıp düşünmesi için zaman tanıyın.

•       Problem çözme sorununu, çocuğunuzla beraber her iki tarafında kazanabileceği şekilde çözmeye çalışın.